Nguy cơ và triệu chứng của bệnh thiếu máu não thoáng qua

Thiếu máu não thoáng qua là trạng thái nhất thời, xẩy ra đột ngột do các thiếu sót về chức năng thần kinh, thường hồi phục hoàn toàn sau 24 giờ và có xu hướng lặp lại nhiều lần.

 Tuy vậy, bệnh vẫn là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây thiếu máu não và làm tăng tỷ lệ tử vong trong những năm đầu sau tai biến.

Trước đây, căn bệnh này được đề cập đến chủ yếu ở đối tượng trên 60 tuổi, nhưng những năm gần đây, sự gia tăng của bệnh tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, thừa cân – béo phì, đái tháo đường và tình trạng stress khiến cho tỷ lệ mắc bệnh ngày càng trẻ hoá, nhiều trường hợp đến khám bệnh chỉ ở tuổi 40, thậm chí trẻ hơn.

Nếu không được điều trị, tai biến thiếu máu não thoáng qua sẽ làm tăng nguy cơ nhồi máu não và các tai biến tim mạch. Người ta thấy rằng có tới 8% bệnh nhân thiếu máu não thoáng qua bị nhồi máu não trong tháng đầu tiên. Có đến 20% các bệnh nhân này có nguy cơ bị nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não hoặc tử vong đột ngột trong vòng 5 năm đầu tiên. Nguyên nhân là nhánh động mạch cấp máu bị tắc đột ngột và không được mở thông kịp thời. Khi bệnh nhân bị thiếu máu não, các triệu chứng chủ yếu là đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, mất thăng bằng.

cảm giác đau đầu kéo dài (ảnh minh họa)

Thậm chí, có những cơn thiếu máu não thoáng qua, bệnh nhân có cảm giác yếu, bị bại, bị liệt đột ngột hoặc mất tiếng nói nhưng sau đó thì phục hồi. Đây là tình trạng bệnh nhân bị thiếu máu não, nhưng chưa bị nhồi máu não. Theo đánh giá của các chuyên gia, số lượng bệnh nhân được điều trị căn bệnh này tương đối ít và các thông tin về bệnh đến bệnh nhân chưa đầy đủ. Hiện có hai cách điều trị: Tái thông mạch máu bằng phương pháp phẫu thuật kinh điển và tái thông mạch máu bằng phương pháp nội mạch. Tuy nhiên, đối với phương pháp phẫu thuật kinh điển, các bác sĩ ngoại khoa chỉ có thể áp dụng cho những tổn thương ở đoạn cổ ngoài sọ, còn tất cả các tổn thương vùng nền sọ trong não chưa thể can thiệp được.
Với tái thông mạch máu bằng phương pháp nội mạch, hạn chế của phương pháp này là sự đòi hỏi trang thiết bị đắt tiền, đầu tư lớn, chi phí kỹ thuật cao, nên không thể triển khai đồng đều ở các khu vực (cả nước hiện chỉ có 4 bệnh viện có thể thực hiện kỹ thuật này, trong đó có Bệnh viện Trung ương quân đội 108). Tại Bệnh viện 108, qua 3 tháng triển khai kỹ thuật này đã điều trị cho 5 trường hợp nhồi máu não cấp nặng, đến nay các bệnh nhân đều khoẻ.

Nguyên nhân gây thiếu máu thường gặp nhất là thiếu sắt, ảnh hưởng đến sự hình thành huyết cầu tố. Ngoài việc dùng thuốc, người bệnh có thể sử dụng các món canh và cháo sau. Canh gan lợn rau chân vịt: Nguyên liệu: rau chân vịt tươi: 200-300 g (để nguyên rễ), gan lợn 150 g. Rửa sạch rau chân vịt, thái thành từng đoạn; gan lợn rửa sạch thái miếng mỏng. Đun sôi nước, cho một ít gừng tươi thái nhỏ cùng với một lượng muối vừa phải, sau đó cho gan lợn và rau chân vịt vào, tiếp tục đun cho gan chín là được. Có thể dùng làm canh trong bữa ăn hằng ngày. Thực tế cho thấy gan lợn và rau chân vịt kết hợp có tác dụng bổ huyết rõ ràng, vừa là loại thức ăn bổ dưỡng, vừa có tác dụng điều trị thiếu máu do thiếu sắt, làm cho da trở nên hồng hào khỏe mạnh.

thiếu máu não (ảnh minh họa)

Tùy theo vùng não bị thiếu máu, bệnh nhân có thể có các triệu chứng thần kinh sau:Các triệu chứng của cơn thoáng thiếu máu não

- Mờ một hoặc hai mắt
- Nhìn một hình thành hai hình
- Chóng mặt, nôn ói
- Yếu tay, chân một bên hoặc yếu nửa người
- Tê rần nửa người
- Nói khó hoặc không nói được
- Mất thăng bằng khi đi đứng, run tay và chân
- Ngủ li bì
- Rối loạn tâm thần hay kích động
- Lú lẩn, quên

Khi các triệu chứng trên xuất hiện đột ngột trên một người trước đó hoàn toàn bình thường thì phải nghĩ ngay tới tai biến mạch máu não

Phải làm gì khi bị cơn thoáng thiếu máu não

Bệnh nhân bị cơn thoáng thiếu máu não sẽ tự khỏi nên thường chủ quan không đi khám bệnh, đây là sai lầm rất nghiêm trọng vì nếu không điều trị thì khi bị nhồi máu não thì việc điều trị rất tốn kém nhưng kết quả rất giới hạn.

chóng mặt hoa mắt ..(ảnh minh họa)

Khi bệnh nhân có các triệu chứng thần kinh như mô tả ở phần trên thì phải đi khám bệnh ngay vì lúc này chưa thể biết được là cơn thoáng thiếu máu hay là nhồi máu não.

Trong các trường hợp các triệu chứng tự thuyên giảm thì đây là các trường hợp cơn thoáng thiếu máu não thật sự, trong các trường hợp này cần phải đi khám ngay vì có thể bệnh nhân sẽ bị nhồi máu não trong vòng 48 giờ.

Trong một số trường hợp bệnh nhân có thể có nhiều cơn thoáng thiếu máu não liên tiếp nhau thì nguy cơ xảy ra nhồi máu não sau đó rất cao nếu không được điều trị ngay.

Nguy cơ của bệnh nhân bị cơn thoáng thiếu máu não

Sau khi bị cơn thoáng thiếu máu não thì 10% các bệnh nhân sẽ bị nhồi máu não trong vòng 3 tháng sau đó, trong đó phân nửa các bệnh nhân này sẽ bị nhồi máu trong vòng 48 giờ sau cơn thoáng thiếu máu não.

Nguy cơ bệnh nhân bị cơn thoáng thiếu máu não và sau đó bị nhồi máu càng cao nếu có thêm các yếu tố:

- Tuổi bệnh nhân trên 60
- Bệnh đái tháo đường
- Thời gian cơn thoáng thiếu máu não kéo dài trên 10 phút
- Có triệu chứng yếu nửa người hay nói khó trong lúc bị cơn thoáng thiếu máu não
- Huyết áp cao trên 140/90 mm thủy ngân

nguồn: duocphamvinhgia.vn